Tolyšiston
Tolyšiston — cy tolyšon sarzamine.
Tolyšistoni ərozi
sərost bykəTolyš viləjəti xərem Kur-Araz hajmi, nyso de Iron, həšipemə Kaspi dyjo marzyš heste. Bə reljefi gorə dy vyrə čo karde bəbe-Lankoni hajm inən Tolyšə bandon. Lankoni hajm 4-nə devri dyjo inən ru emejon, Tolyšə bandondə 3-nə devri vulkanik inən emejə suxuron vejin. Lankon hajmədə əsosən tovystoni gurag kam voš vojdə mulajim-gamə iglim hakime. Ym vilajətədə ružon vejin. Ruon - Viləš, Vəzəru, Ostoro ru, Bolgə ru i.č.tolyšə bandonədə bə əməl omejdən. Lankon hajmdədə dəvardən bə Kaspi dyjo emedən. Vilojəti ruon gida əsosən voši ovon inən honi ovon əsos vyrə gətedən. Bandədim inən nyzymə bandətiədə zardə tulon hestin. Višon tispiron gornə vej zəngine. Voši mijon sori ǧərolyš 400-1600mm-e.
Tolyšistoni əholi
sərost bykəTolyšon ce Kaspi dyjo nyso-həšinyštejədə bə xəlǧi nomi etnonim. Tolyš syxani rišə barədə čurbəčurə fikiron hestin. Tarixi tədǧiǧ kardəkəson əsos fikir yme ki, ym syxan ǧədimə Kaspiana tojfon gyləj nomiku ofəjə byə. Žogo tarixi tədǧiǧ kardəkəson hestin ki, syxan Tolyš ǧədimə mənbondə nomyš nyvyštə byə Kadus tojfon nomiku de transformasija be ofajə bə. Čo tədǧiǧət kardəkəson fikir žəgoj ki, syxan Tolyš ce Daljumaj syxaniku pegətə byə. Daljumajon hežo Dejləmižonin ki, əvonən mijonə əsronədə Tolyšon kəšondə, xolondə gyləj byən. Dalej-Dalež-Taleš-Tolyš əvon hisob kardedən ki, ym syxani transformasijə žogo bə. Ve jolə ehtimol heste ki, hežo Dejləmižonən Kadus tojfondə byən. Kaduson Kaspi milləti bandondə žijə, de kašte i vyrədə moləvonəti, gələvonəti kardə tojfondəj. Žogo nətičə omedəmon ki, syxan etnonim «tolyš» bandi kaspijon, kaduson tojfon nomiku ofəjə byə.